از میان همه سرزمین هایی که زیر چکمه این حضرات ( اروپاییان) تخت قاپو شدند، آفریقا پذیراتر بود و امیدبخش تر. و می دانید چرا؟ چون علاوه بر مواد خامی که داشت ( و فراوان: طلا، الماس، مس، عاج و خیلی مواد خام دیگر) بومیانش بر زمینه هیچ سنت شهرنشینی، یا دینی گسترده، قدم نمی زدند. هر قبیله ای برای خودش خدایی داشت و رئیسی و آدابی و زبانی. و چه پراکنده! و ناچار چه سلطه پذیر!...
اما ما شرقی های خاورمیانه، نه چنان پذیرا بودیم و نه چنین امیدبخش. چرا؟ اگر بخواهم خودمانی تر باشم، یعنی از «خودمانی تر» حرف بزنم، باید بپرسم چرا ما شرقی ها پذیرا نبودیم؟ می بینید که جواب در خود سوال مندرج است. چون در درون کلیت اسلامی خود، ظاهرا شیئی قابل مطالعه نبودیم. به همین علت بود که غرب در برخورد با ما، نه تنها با این کلیت اسلامی درافتاد( در مساله تشویق خون آلود تشیع در اوان صفویه – در اختلاف انداختن میان ما و عثمانی ها – در تشویق از بهائی گری در اواسط دوره قاجار – و دست آخر در مقابله با روحانیت شیعی در بلوای مشروطیت به بعد...) بلکه کوشید تا آن وحدت تجزیه شده از درون را که فقط در ظاهر کلیتی داشت، هرچه زودتر از هم بدرد. و ما را نیز همچون بومیان آفریقا، نخست بدل به ماده خام کند و پس از آن به آزمایشگاهمان ببرد. اینجوری بود که در فهرست همه دائره المعارف هایی که غربی ها نوشتند، مهمترینش «دائره المعارف اسلامی» است. ما خودمان هنوز در خوابیم.
ولی غربی مرا در این دائره المعارف پای آزمایشگاه برده است. آخر هند نیز جایی در حدود آفریقا بود. با آن «تبلبل اَلسُن» و پراکندگی نژادها و مذهب ها. آمریکای جنوبی هم که یکسره از دم شمشیر اسپانیایی ها مسیحی شد و اقیانوسیه هم که خود مجمع الجزایری بود، یعنی بهترین حوزه ایجاد اختلاف ها.
جلال آل احمد / غرب زدگی، ص 30 -33
منتشرشده در خبرگزاری مهر
مشارکت گسترده روحانیون در کمک رسانی به مردم سیل زده، ذهنیت بخشی از مردم را نسبت به آنان ترمیم کرد. این اتفاق مبارکی است. این اتفاق اما آن گاه مبارک تر خواهد شد که روحانیون را نسبت به جایگاهی که باید در جامعه داشته باشند و کارکردی که میتوانند در گرایش مردم به دینداری داشته باشند آگاه کند.
منتشرشده در خبرگزاری مهر
«من بعد از بحران سوریه به این نتیجه رسیدم که اصل اختلافات سیاسی است و تا در سطح سیاسی وحدتی شکل نگیرد، وحدت اسلامی تحقق نخواهد پذیرفت. تمام تلاش های تقریبی آیت الله واعظ زاده، تسخیری و علمای تقریبی اهل سنت با یک حادثه سیاسی مثل بحران سوریه از بین رفت و اوضاع نه تنها به حالت اول که به وضعی به مراتب بدتر از حالت اول بازگشت.» (گفتگوی نگارنده با یکی از مسئولین سابق مجمع تقریب مذاهب)
امروز در یکی از روزنامه ها گزارشی خواندم درباره دختران 13 -14 ساله ای که سر کلاس مدرسه خمارند! با یکی از آن «شیشه ای» ها که الان پاک شده مصاحبه کرده بود و دخترک می گفت از همان سالهای که در مدرسه ابتدایی بوده «علف» می زده! از او می پرسد وقتی خمار بودی از هم کلاسی هایت نمی ترسیدی که تو را لو بدهند؟ می گوید بابا همه از هم آتو داشتیم! یکی شیشه می زد، یکی علف می زد، یکی الکل می آورد مدرسه! توجه کردید، «همه» از هم آتو داشتند، دختران 13 – 14 ساله!
مادامی که این پیشفرض اشتباه از ذهن روحانیون و سایر فعالین فرهنگی گرامی بیرون نرود که «تنها» وظیفه آنان تغییر در «ذهنیات و باورها»ی مردم است، عدم موفقیت جریانات انقلابی در پیشبرد آرمان هایش ادامه خواهد داشت.
