از میان همه سرزمین هایی که زیر چکمه این حضرات ( اروپاییان) تخت قاپو شدند، آفریقا پذیراتر بود و امیدبخش تر. و می دانید چرا؟ چون علاوه بر مواد خامی که داشت ( و فراوان: طلا، الماس، مس، عاج و خیلی مواد خام دیگر) بومیانش بر زمینه هیچ سنت شهرنشینی، یا دینی گسترده، قدم نمی زدند. هر قبیله ای برای خودش خدایی داشت و رئیسی و آدابی و زبانی. و چه پراکنده! و ناچار چه سلطه پذیر!...درباره انتخابات و عدالتخواهان
اهل دقت می‌دانند که ما در ایران اساسا چیزی به اسم «گفتمان سیاسی» نداریم. آنچه هست و تحت عنوان اصولگرایی و اصلاح‌طلبی نامیده می‌شود، صرفا قبایل سیاسی است که حول منافع، رانت و در بهترین حالت یک‌سری گزاره‌های ارزشی به غایت کلی و مبهم دور هم جمع شده‌اند. حزب هم نداریم. آن چیزی که تحت عنوان «حزب» معرفی می‌شود، نخود و لوبیای آش رشته را هم به خنده می‌آورد.
این قبایل نه ریشه‌های نظری منقح شده‌ای دارند و نه مجموعه راهبردها و راهکارهای منسجمی که از دل این مبانی درآمده باشد. آنها اساسا «هویتی» ندارند که بشود درباره کارآمدی یا ناکارآمدی آن گفتگو کرد.
اما آیا آنچه عدالتخواهان مطرح می‌کنند را می‌توان یک«گفتمان سیاسی»نامید؟ قطعا خیر. عدالتخواهان تا رسیدن به نقطه‌ای که صاحب یک گفتمان سیاسی کامل با مبانی نظری منقح شده و راهبردهای عینیِ چکش‌خورده شوند، راه طولانی در پیش دارند.
اما نکته اینجاست که جریان عدالتخواهی، برخلاف قبایل سیاسی موجود، در حال «شدن» است. درست است که عدالتخواهان تازه راه افتاده‌اند ولی راه افتاده‌اند و دارند حرکت و تولید اندیشه سیاسی می‌کنند. عدالتخواهی جوان و در حال رشد است، درحالیکه اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان مردگان متحرکی هستند که جز درجازدن، چه به لحاظ نظری و چه به لحاظ عملی، کار دیگری نمی‌کنند.
ایده‌های عدالتخواهان برای حل مسائل کشور، هرچند چکش نخورده است، ولی در مقایسه با دیگران که اساسا ایده نویی ندارند، کیلومترها جلوتر است.
اگر در ابتدای دهه 80 عدالتخواهی دوران کودکی‌اش را طی می‌کرد، امروز به مرحله جوانی رسیده و کار دارد تا به پختگی مطلوب برسد. ولی نکته مهم این است که برای رسیدن به این پختگی، وارد شدن به مسئولیت‌های حکومتی و درگیری عینی با «اقتضائات اداره» قطعا لازم است.
از این جهت از رسیدن عدالتخواهان به صندلی‌های مجلس خوشحال خواهم شد. نه به این خاطر که با آمدن آنها معجزه‌ای رخ خواهد داد و یا تحولی بنیادین اتفاق خواهد افتاد، بل به این دلیل که علاوه بر امیدی که به حل برخی مسائل کشور با راه‌حل‌های عدالتخواهان وجود دارد، خود گفتمان عدالتخواهی، به مثابه یک گفتمان سیاسی به معنای دقیق کلمه، رشد بیشتری خواهد کرد و این به نفع انقلاب و کشور است.
عدالتخواهان در بهترین حالت شاید10 الی15 نفر به مجلس بفرستند که عدد بسیار کمی است. ولی همین تعداد کم می‌توانند نوعی دیگر از سیاست‌ورزی را به نمایش بگذارند که سطح مجلس را چند پله ترقی خواهد داد و این رخوت سرگیجه‌آور را ترمیم خواهد کرد.
